Uitvoeringsagenda Duurzaam Erfgoed

4 september 2024.

Dick van Kuijk, vereniging Voordestad.

Voorzitter, de Uitvoeringsagenda Duurzaam Erfgoed bevat een aantal maatregelen waar wij het van harte mee eens kunnen zijn. Maar waar we het niet mee eens kunnen zijn is, en ik citeer uit Hoofdstuk 1, Minder CO2-uitstoot: 

  • In 2025 kunnen op alle daken van monumenten en panden in beschermde gezichten, zonnepanelen worden gelegd. En ook staat er: 
  • Vergunningsvrij met duidelijke regels.

De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, de RCE, heeft in mei 2023 de brochure ‘PV-systemen in rijksbeschermde stads- en dorpsgezichten’ het licht laten zien. De brochure is speciaal bedoeld voor beleidsambtenaren erfgoed en duurzaamheid in gemeenten.

In de brochure wordt gesteld dat: ‘Zonnepanelen in het zicht mogelijk zijn wanneer deze geen ernstige visuele verstoring vormen.  En ook: ‘Niet de zichtbaarheid is doorslaggevend, maar of die zichtbaarheid sterk verstorend is’. Er wordt vervolgens een aantal voorbeelden beschreven van prominente plekken waar zou moeten worden afgezien van zonnepanelen in het zicht. En ja, van die genoemde prominente plekken hebben we er genoeg in Amsterdam, zeker in het Centrum, waaronder de grachtengordel, UNESCO-werelderfgoed, en waarvan de RCE stelt dat daar een specifieke aanpak van belang is. Voordestad vindt het een slechte zaak dat de gemeente sterk wil afwijken van de adviezen van de RCE.

En dan het vergunningsvrij, met duidelijke regels. We weten allemaal dat Amsterdammers het vaak niet nauw nemen met regelgeving en we weten daarnaast ook dat handhaving van regelgeving in Amsterdam, laat ik het vriendelijk zeggen, niet altijd optimaal is georganiseerd. De kans dat het een chaos wordt met zonnepanelen is dus levensgroot. 

Helemaal bezorgd zijn we over de UNESCO-werelderfgoedstatus van de grachtengordel. De vraag is wat UNESCO van de plannen vindt en daar mogelijk voor Amsterdam negatieve conclusies uit trekt.

Het op 18 juli 2023 door het College vastgestelde Managementplan UNESCO-Werelderfgoed stelt dat ontwikkelingen als in de Uitvoeringsagenda, die van invloed zijn op het conserverende karakter van bestemmingsplannen, bij UNESCO moeten worden gemeld. En dat is hier dus het geval!

Ook staat in het managementplan beschreven dat, en ik citeer weer: ‘In het rijksbeschermd stadsgezicht van de grachtengordel geldt dat vergunningsvrij bouwen niet mogelijk is’. En ook dat is hier het geval.

In ieder geval vinden wij van Voordestad de UNESCO-werelderfgoedstatus van de grachtengordel een groot goed, die verliezen wij niet graag en we hopen dat u dat ook vindt.

Voorzitter, ik sluit af: Verduurzaming van monumenten en panden in het rijksbeschermd stadsgezicht is noodzakelijk en goed mogelijk, maar het rücksichtslose in de huidige plannen wijst Voordestad ten enenmale af. En oh ja, er zijn nog platte daken genoeg.

Ik dank u.

Bron afbeelding: Beeldbank Amsterdam