Vandaag begint het grote verjaardagsfeest van onze stad. Een beetje prematuur, want pas over een jaar is het echt 750 jaar geleden dat Floris V zijn bekende tolprivilege schonk aan de ‘homines manentes apud Amestelledamme’. Maar ja, zo lang willen we niet wachten. Het heeft tenslotte al lang genoeg geduurd, sinds Amsterdam in 1975 zijn 700ste verjaardag vierde. Wie zich dat vorige feest herinnert kan zich misschien ook verplaatsen in de sfeer die toen in de stad heerste. Het was het jaar van de opstand in de Nieuwmarktbuurt, het verzet tegen sloop, verkeersdoorbraken en cityvorming. Inwoners verlieten massaal de stad. Maar het verzet leidde ook tot een andere koers voor de stad. We konden toen nog niet weten wat een keerpunt dat jaar in de geschiedenis van Amsterdam zou betekenen. En wie zich die jaren niet herinnert moet het nog maar eens nalezen in het boek van Marcel van Engelen: ‘De Stad; het verhaal van Amsterdam’. De stad is er bovenop gekomen. Sloop en verkeersdoorbraken zijn min of meer taboe geworden. Amsterdam is populairder dan ooit; alle reden om nu weer een feestje te vieren.
De vlag uit dus. Laat het feest beginnen. Maar laten we tegelijkertijd bedenken dat het succes zijn keerzijde heeft en zich tegen de eigen inwoners begint te keren. Op allerlei terreinen zien we verdringing. Het begint al op de stoep, waar de commercie zich breed maakt ten koste van de simpele voetganger. Voorzieningen voor toeristen verdringen de functies waar Amsterdam altijd sterk in was. Winkels bedienen de eenmalige klant, de voorbijganger, ten koste van kwaliteit en winkeldiversiteit. En op de woningmarkt zorgt de populariteit van de stad voor zulke hoge prijzen dat hele groepen Amsterdammers er niet meer aan te pas komen.
Ook nu is er verzet. Vereniging Voordestad is er een voorbeeld van. En we weten dat er veel meer mensen zijn die, al dan niet in georganiseerd verband, laten blijken dat ze er genoeg van hebben dat in onze stedelijke jungle het recht van de sterkste geldt. Dus laten we feest vieren het komend jaar. Maar laten we er tegelijkertijd voor zorgen dat 2025 een jaar wordt waarvan we later zeggen: dat was het keerpunt. Daarna hervond Amsterdam zijn eigen authentieke karakter.
