De energietransitie betekent dat we veel meer elektriciteit gaan gebruiken; daarvoor moet het elektriciteitsnet fors worden uitgebreid en dat vraagt om meer trafohuisjes. In het Centrum gaan er tot 2050 in totaal zo’n 140 nieuwe worden geïnstalleerd, grotendeels in de openbare ruimte, de helft daarvan moet er al in 2030 staan. Hoe die eruit zouden moeten gaan zien kunnen we bekijken in de Jodenbreestraat. In onze Nieuwsbrief 5 hebben we daar uitgebreid aandacht aan besteed.
In Amsterdam kennen we al heel lang de peperbus, ook een trafohuisje, of anders gezegd een trafozuil. In 1911 ontworpen door Johan Melchior van der Meij, architect van het Scheepvaarthuis. Maar als we Liander mogen geloven is er voor de peperbus geen toekomst meer. Uit het onlangs door de Gemeente en Liander gepubliceerde ‘Ontwikkelperspectief Distributienet Amsterdam’:
‘Historische ervaring met vormgeving nutsobjecten
Gemeente Amsterdam heeft ervaring met het vormgeven van nutsobjecten. Deels is dit nog uit de periode dat de gemeente elektriciteit leverde (voor de liberalisatie rond het jaar 2000). Deels past ook Liander deze manier van vormgeven nu nog toe in het centrum: de peperbus is een actueel voorbeeld van vormgeving die past binnen de hoogstedelijke context van Amsterdam en die specifiek ontworpen is om het beschermd stadsgezicht te behouden. Door de hoogte van 5 meter is een omgevingsvergunning nodig. Het toetsen op ruimtelijke kwaliteit is onderdeel van de vergunningverlening. De peperbus is echter niet meer nieuw leverbaar. Dit komt doordat elektrotechnische componenten niet meer voldoen aan de huidige standaarden. Bovendien voldoet het relatief kleine transformatorvermogen niet aan de verwachte groei.’
Wie schetst echter onze verbazing als we op 3 augustus jl. een omgevingsvergunning tegenkomen voor het vervangen van een peperbus op de Keizersgracht tegenover de Groenlandse pakhuizen door……. jawel, door een peperbus. En op 8 augustus jl. wordt op het Stationseiland-West, bij de tramhaltes, een vergunning afgegeven voor een geheel nieuwe peperbus! Beide geleverd door de firma Alfen. En ze voldoen aan alle specificaties. Het transformatorvermogen is 630kVA en dat is een gemiddeld grote transformator volgens Liander in het eerdergenoemde en aan het eind van deze pagina te downloaden (concept) ‘Ontwikkelperspectief’.
Maar een peperbus heeft ook nadelen, althans voor Liander en deels ook voor de Gemeente. Een peperbus is ongetwijfeld duurder dan een standaard vierkant trafohuisje, de meerkosten zullen waarschijnlijk door de Gemeente moeten worden opgehoest, en er is een omgevingsvergunning voor nodig omdat hij bijna 5 meter hoog is; dat geldt namelijk niet voor de lage vierkante trafohuisjes, die kan Liander plaatsen waar zij wil.
Voordestad wil in het Centrum graag de traditionele peperbussen zien, als onderdeel van het beschermd stadsgezicht.
